który ma ostatecznie doprowadzić do zniesienia ograniczeń regulacyjnych i przekształcenia 28 rynków krajowych w jedną, unijną całość – wynika z komunikatu ogłoszonego przez Komisję w dniu 6 maja br. Strategia jednolitego rynku cyfrowego określa 16 najważniejszych działań w ramach 3 filarów, które Komisja zamierza zrealizować do końca 2016 r. Trzeba przyznać, że jest to bardzo ambitny plan.
Strategia jest nieodzownym programem inicjatyw skoncentrowanym na obszarach, w których Unia może dokonać rzeczywistych zmian. Działania te kładą podwaliny pod to, by Europa mogła czerpać korzyści z nadchodzącej ery cyfrowej. Dzięki tym działaniom obywatele i przedsiębiorstwa zyskają swobodę działania w internecie, a tym samym będą mogli w pełni korzystać z ogromnego wewnętrznego rynku europejskiego. Inicjatywy są wewnętrznie powiązane i wzajemnie się wzmacniają. Muszą zostać zrealizowane szybko, co pozwoli na ich optymalne wykorzystanie w tworzeniu miejsc pracy i pobudzeniu wzrostu gospodarczego. Strategia jest naszym punktem wyjścia, a nie celem do osiągnięcia,
stwierdził Wiceprzewodniczący ds. jednolitego rynku cyfrowego Andrus Ansip.
Zgodnie z ww. komunikatem:
I Filar dotyczy działań, których celem jest zapewnienie konsumentom i przedsiębiorcom łatwiejszego dostępu do towarów oraz usług cyfrowych w całej UE poprzez:
- przepisy ułatwiające transgraniczny handel elektroniczny, przez co rozumieć należy zharmonizowane przepisy unijne dotyczące umów i ochrony konsumentów podczas zakupów online (zarówno towarów materialnych, jak i treści cyfrowych). Docelowo konsumenci mają mieć zapewnioną możliwość korzystania z szerszego zakresu praw i ofert, podczas gdy prowadzenie e-sprzedaży w innych krajach europejskich ma zostać uproszczone dla przedsiębiorców;
- bardziej efektywne i spójne egzekwowanie przepisów dotyczących transgranicznej ochrony konsumentów w ramach sieci CPC, co w praktyce oznacza rewizję przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2006/2004 z dnia 27 października 2004 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów („Rozporządzenie w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów”)[1];
- skuteczniejsze i bardziej przystępne cenowo dostarczanie przesyłek (z opublikowanego badania „Eurobarometr” dotyczącego handlu elektronicznego, dostępnego pod adresem: http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/flash_arch_420_405_en.htm#413 wynika, że aktualnie 62% przedsiębiorców próbujących prowadzić sprzedaż online twierdzi, że zbyt wysokie koszty dostarczania przesyłek stanowią barierę w transgranicznym e-handlu);
- zakończenie dyskryminującej konsumentów praktyki rynkowej polegającej na blokowaniu geograficznym, w ramach której e-sprzedawcy odmawiają konsumentom dostępu do strony internetowej w związku z ich lokalizacją lub przekierowują ich do lokalnego sklepu z innymi, mniej atrakcyjnymi dla konsumentów cenami;
- zidentyfikowanie zagadnień z zakresu ochrony konkurencji mogących mieć wpływ na europejskie rynki e-commerce (w tym celu Komisja rozpoczęła badanie dotyczące ochrony konkurencji w sektorze e-handlu w Unii Europejskiej);
- unowocześnienie i zeuropeizowanie prawa autorskiego w celu zmniejszenia różnic między krajowymi systemami prawa autorskiego i umożliwienia konsumentom szerszego dostępu online do utworów w UE (w tym za pomocą środków harmonizacji), co ma sprzyjać różnorodności kulturowej, a także tworzyć nowe szanse dla twórców i sektora treści cyfrowych (do końca 2015 r. mają zostać przedstawione wnioski ustawodawcze). Komisji Europejskiej zależy na tym, żeby konsumenci, którzy dokonują zakupu filmów lub utworów muzycznych mogli z nich korzystać także w czasie podróży po Europie. Komisja zapowiedziała także kontrolę roli pośredników online w związku z utworami chronionymi prawami autorskimi;
- przegląd dyrektywy dotyczącej transmisji satelitarnej i kablowej, żeby ocenić, czy jej zakres powinien zostać rozszerzony o transmisję nadawców online oraz żeby zbadać, jak poprawić transgraniczny dostęp do usług nadawców w UE;
- ograniczenie obciążenia podatkowego przedsiębiorstw z tytułu różnych reżimów VAT, tak żeby przedsiębiorcy sprzedający towary materialne (fizyczne) za granicą mogli skorzystać z jednej rejestracji elektronicznej i płatności (jednolity próg VAT ma wesprzeć mniejszych przedsiębiorców typu start-up prowadzących sprzedaż online).
II Filar dotyczy stworzenia odpowiednich warunków i jednolitych zasad prowadzenia działalności dla sieci cyfrowych oraz usług innowacyjnych, żeby mogły się lepiej rozwijać poprzez:
- reformę unijnych przepisów dotyczących telekomunikacji, obejmującą skuteczniejszą koordynację częstotliwości oraz wspólne unijne kryteria przydziału częstotliwości na szczeblu krajowym, stworzenie zachęt inwestycyjnych w zakresie szybkich sieci szerokopasmowych, zapewnienie równych warunków dla wszystkich podmiotów rynkowych oraz stworzenie skutecznych ram instytucjonalnych;
- dokonanie przeglądu ram prawnych dla usług, tak żeby uwzględniały realia wzmożonej cyfryzacji życia codziennego, biorąc pod uwagę rolę różnych podmiotów rynkowych w promowaniu utworów europejskich (nadawców telewizyjnych, dostawców usług audiowizualnych na żądanie, itp.). Komisja planuje dostosować istniejące przepisy (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) do nowych modelów biznesowych w zakresie dystrybucji treści cyfrowych;
- dokonanie kompleksowej analizy roli platform internetowych (wyszukiwarek, mediów społecznościowych, sklepów z aplikacjami internetowymi itp.) na e-rynku, obejmującej w szczególności następujące kwestie konsumenckie: brak przejrzystości wyników wyszukiwania i praktyk cenowych, sposób wykorzystywania zdobytych informacji, stosunki między platformami a dostawcami i promowanie ich własnych usług na niekorzyść konkurentów – w takim stopniu, w jakim nie są jeszcze uwzględnione w prawie konkurencji. Niezależnie od powyższego Komisja zajmie się także rozwiązaniem problemu nielegalnych treści w internecie;
- wzmocnienie zaufania i bezpieczeństwa w dziedzinie usług cyfrowych, w szczególności w zakresie przetwarzania danych osobowych. W oparciu o nowe unijne przepisy dotyczące ochrony danych (które mają zostać przyjęte do końca 2015 r.), Komisja dokona przeglądu dyrektywy o prywatności i łączności elektronicznej;
- zaproponowanie partnerstwa z przemysłem dotyczącego bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni w dziedzinie technologii i rozwiązań dotyczących bezpieczeństwa sieci internetowych.
III Filar dotyczy optymalnego wykorzystania potencjału wzrostu europejskiej gospodarki związanego z gospodarką cyfrową poprzez:
- zaproponowanie i promowanie swobodnego przepływu danych w UE. Świadczenie nowych usług może być utrudnione przez ograniczenia związane z miejscem przechowywania danych lub z dostępem do danych, które często nie mają nic wspólnego z ochroną danych osobowych. Nowa inicjatywa ma na celu wyeliminowanie tych ograniczeń, a tym samym zachęcenie do innowacyjnych działań, zostanie rozpoczęta poprzez akcję dotyczącą chmur obliczeniowych obejmującą certyfikację usług w chmurze, zmiany dostawców usług w chmurze i „chmurę badawczą”;
- określenie priorytetów dla standardów i interoperacyjności w dziedzinach istotnych dla jednolitego rynku cyfrowego, takich jak e-zdrowie, planowanie transportu lub energia (inteligentny pomiar);
- zapewnienie wsparcia cyfrowego dla obywateli, dzięki któremu zostaną wyposażeni we właściwe umiejętności, pozwalające im efektywniej wykorzystywać możliwości związane z internetem i zwiększyć szanse na znalezienie pracy. Założenia nowej inicjatywy w zakresie administracji elektronicznej przewidują połączenie rejestrów przedsiębiorstw w całej UE, zapewnienie współpracy różnych systemów krajowych oraz wprowadzenie obowiązku jednorazowego przekazania swoich danych przez obywateli i przedsiębiorstwa organom administracji publicznej. Powyższe oznacza, że organy administracji publicznej nie będą musiały już składać powielających się wniosków o te same dane – będą mogły wykorzystywać dane, które są już do ich dyspozycji, co w efekcie ma obniżyć obciążenie administracyjne i pozwolić zaoszczędzić ok. 5 mld EUR rocznie do 2017 r. Przyspieszone zostanie uruchomienie elektronicznych zamówień publicznych oraz interoperacyjności e-podpisów.
Zgodnie z programem obrad Rada Europejska w dniach 25-26 czerwca br. przeprowadzi dyskusję nad jednolitym rynkiem cyfrowym.
Jak trafnie ujął to Przewodniczący Komisji Jean-Claude Juncker:
Szesnaście działań zawartych w strategii jednolitego rynku cyfrowego stanowi kamień węgielny pod cyfrową przyszłość Europy.
Jeśli plan Komisji Europejskiej powiedzie się, funkcjonowanie paneuropejskich sieci telekomunikacyjnych i świadczenie usług cyfrowych bez względu na podział granic może stać się nie tak odległą rzeczywistością cyfrową.
[1] Rozporządzenie tworzy m.in. sieć organów właściwych dla egzekwowania przepisów dotyczących ochrony praw konsumentów w transgranicznych transakcjach przeprowadzanych z ich udziałem (B2C) na terytorium Unii Europejskiej (Rozporządzenie CPC).
Prawo konsumenckie 